Interview Arien Scholtens, VECG

19 februari 2019 - “Wij willen dat burgers een volwaardige rol kunnen spelen in de energietransitie. Daarvoor zijn goed functionerende energiecoöperaties nodig en de VECG helpt hen daarbij.” Aan het woord is Arien Scholtens, bestuurslid VECG.

Door: Marieke Gorkink, GNMF

“In 2015 kwamen verschillende ontwikkelingen samen, waardoor de VECG het levenslicht zag. Zo werd er voor het Europese project Robuust & Co een penvoerder gezocht en had de Thematafel Energieke samenleving een partij nodig om de plannen uit te voeren. De vraag van de borgingscommissie van GEA gaf de doorslag om een vereniging op te richten. Zij zochten een partij die de energiecoöperaties kon vertegenwoordigen.”

Samen groeien
“Afgelopen jaren hebben we mooie resultaten geboekt. De Community of Practice (CoP) draait bijvoorbeeld volop. Er zijn basistrainingen zon en wind en werkplaatsen, waarin gewerkt wordt aan concrete projecten. We hebben een online kennisdatabank ingericht met projecten van de coöperaties. En er is een expertpool opgezet, waar vraag en aanbod bij elkaar komen. Tot voor kort konden energiecoöperaties met behulp van een versnellingscheque een expert uit de pool inschakelen. Dat werkte goed, maar helaas is het budget voor de versnellingscheques op.”

32 leden
“Er zijn 32 energiecoöperaties lid van de VECG. Samen beslissen zij over het beleid van de vereniging. Initiatieven die nog geen juridische entiteit hebben, kunnen geen lid worden maar wel gebruik maken van de CoP. Daar kunnen zij veel kennis opdoen, zodat zij ook kunnen groeien naar een robuuste coöperatie.”

Continuïteit is uitdaging
“Voor dit jaar staat de VECG voor de uitdaging om de continuïteit van de vereniging te waarborgen. Onze opstart is financieel mogelijk gemaakt door Europa, de provincie Gelderland en de gemeente Arnhem. Nu ontvangen we geen structureel geld meer en van 50 euro lidmaatschapsgeld per lid, kun je niet veel doen. Het bestuur werkt vrijwillig en er is geen werkorganisatie. De mensen die actief zijn doen dat veelal voor eigen rekening. Dat is niet duurzaam.”

Participatie organiseren
“Ondertussen werken we aan nieuwe projecten. Een nieuwe loot is onze samenwerking met de Gelderse Natuur en Milieufederatie (GNMF). Samen willen we de participatie organiseren voor de Regionale Energiestrategieën (RES). Beide partijen hebben een flinke achterban en samen kunnen we veel bereiken. Een van onze speerpunten daarbij is om ervoor te zorgen dat bij grootschalige opwekprojecten 50% in lokaal eigendom is.”

Sterk in buurtprocessen
“Het ondersteunen van wijkinitiatieven in de aardgastransitie, is een andere nieuwe loot. Samen met energiecoöperaties van buiten Gelderland is ‘+31 Buurtwarmte’ ontwikkeld, door o.a. Coöperatie Warmtenet Oost-Wageningen in Wageningen en ThermoBello in Culemborg. Andere wijken kunnen er ook gebruik van maken. Het liefst bieden we er ook een procesbegeleider bij aan, het zou goed zijn als daarvoor middelen beschikbaar komen.”

Burgers faciliteren loont
“We zeggen allemaal dat burgers zo belangrijk zijn bij de energietransitie, maar zij worden niet gefaciliteerd. Dat is toch vreemd als je bedenkt wat de energiecoöperaties realiseren. Uit de energiemonitor van HIER opgewekt blijkt dat er nu 74,5 MWp aan collectief zonvermogen in productie is en 159 MW aan collectieve wind, opgeteld genoeg stroom voor ruim 140.000 huishoudens. Het loont dus om burgers hierbij te ondersteunen.”

Samen doen
“Waar mijn drijfveer vandaag komt? Ik wil mij inzetten voor een energieke samenleving en raakte betrokken bij de Apeldoornse energiecoöperatie deA. Daar heb ik gemerkt wat je met elkaar van de grond kunt krijgen en dat vond ik een heel positieve ervaring. Maar ik ben geen superidealist hoor. Ik leid een heel normaal leven, met een partner en een hypotheek. In mijn rol jaag ik aan en bereid ik projecten voor. En ik houd vol, ook niet onbelangrijk. Ik kijk daarbij altijd naar buiten, wat is er nog meer, wat is er nodig en hoe kan ik bijdragen. En hoe het precies moet, ontdekken we al doende. Zo’n energietransitie doen we immers voor het eerst.”

De Vereniging Energiecoöperaties Gelderland telt 32 leden. De vereniging biedt:

• basistrainingen zon en wind
• werkplaatsen voor grootschalige opwekprojecten
• kennisdatabank
• expertpool
• wijkaanpak voor aardgastransitie
• organisatie van de participatie bij de RES