Zonne-energie, meervoudig ruimtegebruik en landbouwgrond
15 september 2023 - Steeds meer mensen beschouwen zonnevelden op landbouwgrond als onwenselijk. Dat spreekt ook uit het provinciaal bestuursakkoord*. Het Gelders bestuur houdt vast aan de klimaatdoelen en vindt dat zonnepanelen thuishoren op daken of via andere vormen van meervoudig ruimtegebruik. In elk geval niet op goede landbouwgrond. Dat principe is niet nieuw. Het is veelal opgenomen in de vastgestelde RES’en. Wat wél nieuw is, is dat de coalitie regels wil opstellen voor de opwekking van zonne-energie op landbouwgrond. Consultatie van het GEA-netwerk helpt om tot goede criteria te komen, zo vinden Alex de Meijer, medewerker energie bij Natuur en Milieu Gelderland en GEA-regisseur Wouter Kamp. Daarom vragen zij de inbreng van partners uit het GEA-netwerk in een raadpleging.
Deze raadpleging heeft reeds plaatgevonden.
Lees de beknopte weergave van de uitkomsten hier het persbericht.
Nuttige ervaring
“Er is veel expertise bij (coöperatieve) ontwikkelaars, in de landbouwsector en bij overheden met energieprojecten waar landbouwgrond bij is betrokken”, benadrukt Wouter. “En die ervaring is nuttig om bij beleidsvorming mee te nemen”, vult Alex aan. “Als je regels maakt, baseer ze dan op goede criteria.”
Het duo stelt dat het op gemeentelijk niveau een interessante puzzel is om:
- meervoudig ruimtegebruik (anders dan kruidenrijke stroken en begrazing door schapen tussen de panelen) financieel rond te krijgen ;
- te kunnen sturen op het benutten van minder productieve grond voor zover landbouwgrond nodig is voor de opwekking van energie.
Hun afwegingen en praktijkervaring op beide vraagstukken leggen ze voor aan de partners uit het netwerk die zich bezig houden met hernieuwbare bronnen en participatie. Met deze raadpleging draagt het GEA-netwerk proactief bij aan beleidsvorming die is gebaseerd op Gelderse kennis en ervaring.
Landbouwgrond nodig
In een inhoudelijke toelichting geven Wouter en Alex een introductie. Ze zien dat de inzet van het zogeheten dubbel ruimtegebruik nog lang niet is uitgeput en benoemen een aantal uitdagingen om bestaande vormen van dubbel ruimtegebruik beter van de grond te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan zon langs infrastructuur en boven parkeerterreinen, aan drijvende zonnevelden of aan landbouw in combinatie met energieopwekking, zoals frambozen onder zonnepanelen. Daarna gaan ze in op de vraag hoe je kunt sturen op het inzetten van minder productieve landbouwgrond. Ze werpen daarbij de vraag op wat het meest effectief is: regels via de provincie of via maatwerk in regionale of lokale gebiedsprocessen? Of lost de markt het misschien zelf op? Klik hier voor de raadpleging.
Over de initiatiefnemers: Alex de Meijer stelde als energiemedewerker van Natuur en Milieu Gelderland als een van de eersten een Zonneladder op, met in vier ‘treden’ een voorkeursvolgorde voor het plaatsen van zonnepanelen. Het Gelderse provinciebestuur nam deze als richtinggevend op in het coalitieakkoord 2019-2023. Wouter Kamp adviseerde verschillende gemeenten en regio’s hoe om te gaan met zonne-energie, meervoudig ruimtegebruik en landbouwgrond. Voor vier gemeenten werkte hij een beleidskader uit voor grootschalige energieopwekking.
*Zie het Provinciaal bestuursakkoord.
Lees verder
In contact met het netwerk
Ik word graag partner van het netwerk.
Ik ben nieuwsgierig. Stuur me de nieuwsbrief.