Kiwa en Alliander openen eerste waterstof-demohuis in Nederland

27 mei 2021 - Kiwa en Alliander openden onlangs in Apeldoorn het Hydrogen Experience Centre: een als woonhuis ingerichte demo- en opleidingslocatie waar vakmensen leren hoe ze de aardgasvoorziening in woonwijken geschikt kunnen maken voor waterstof.

In het Hydrogen Experience Centre laten Kiwa en Alliander zien dat waterstof in de gebouwde omgeving uitstekend als brandstof is te gebruiken. Tegelijkertijd willen zij monteurs en installateurs opleiden en vertrouwd maken met het overzetten van aardgasinfrastructuur op waterstof. Dit is nodig, want de behoefte aan technici die met waterstof kunnen werken, zal in de nabije toekomst snel toenemen.  

Demohuis

Het Hydrogen Experience Centre in Apeldoorn is ingericht als woonhuis met een keuken, een meterkast en een volledig warmtesysteem. Er hangen twee cv-ketels: een op waterstof en een op aardgas. De leidingen in het huis kunnen voor demo-of trainingsdoeleinden worden aangesloten op een ketel naar keuze. In het demohuis wordt de toepassing van waterstof in de gebouwde omgeving naar de praktijk gebracht. Het fungeert als kenniscentrum waar de laatste inzichten in de energietransitie en waterstoftoepassingen worden gedeeld.

Waterstof als kans om aardgas te vervangen

“De overheid heeft besloten dat in 2050 alle huizen in Nederland van het aardgas af moeten zijn. Wij beschouwen waterstof als één van de mogelijkheden om aardgas te vervangen. Het bestaande aardgasnet is met een aantal beperkte aanpassingen geschikt te maken om waterstof te distribueren tot in de woning. Het reguliere gasnet gebruiken voor waterstof is dan ook een veelbelovende optie voor de toekomst”, zegt Daan Schut, Chief Transition Officer van Alliander. “De volgende stap is dat we laten zien hoe dit er in de praktijk uitziet. Met deze demowoning bieden we woningeigenaren, leveranciers en beleidsmakers de mogelijkheid om dit zelf te ervaren,” aldus Schut. Zo kunnen bewoners van de wijk Berkeloord in Lochem - die door Alliander als pilot beoogd is voor het omzetten van woningen met een aardgasaansluiting op waterstof - in het Hydrogen Experience Centre zien welke aanpassingen hiervoor nodig zijn. Berkeloord is een wijk waar veel woningen met een monumentenstatus staan. Door hun bouw is waterstof de beste optie om deze woningen duurzaam te verwarmen.  

Opleidingslocatie 

Het Hydrogen Experience Centre is naast een demonstratie- vooral een opleidingslocatie. Omdat de meeste monteurs en installateurs nog weinig ervaring hebben met het ombouwen van gasnetwerken voor het gebruik van waterstof hebben Alliander en Kiwa de handen ineen geslagen. Zo is Kiwa in Nederland dé opleider op het gebied van waterstof in de energietransitie en kan Kiwa op deze locatie werken met waterstof. Paul Hesselink, CEO van Kiwa: “De behoefte aan vakmensen die de energietransitie in de praktijk gaan brengen, groeit snel. Deze demowoning biedt technici de benodigde opleidingsfaciliteiten om Nederland een stap dichterbij het behalen van de klimaatdoelen te brengen. Kiwa heeft veel kennis in huis van alle aspecten van het waterstofsysteem: van productie en transport tot distributie en eindgebruik. We hebben veel experts op gas- en materiaalgebied en Kiwa is een autoriteit op het gebied van aardgas en andere gassen, zoals waterstof.”  

Veelbelovende energiebron 

Kiwa en Alliander delen de overtuiging dat waterstof kan fungeren als aanjager van de energietransitie. Waterstof kan namelijk net zo worden ingezet als aardgas voor warmtedoeleinden en in grote hoeveelheden worden opgeslagen om fluctuaties over seizoenen op te vangen. Het flexibiliseert het elektriciteitssysteem, is een oplossing voor zware mobiliteit en kan dienen als grondstof voor de industrie. Voor het veilig beheren van de netwerken die waterstof transporteren naar eindgebruikers zijn slechts beperkte aanpassingen aan procedures en meetinstrumenten nodig. 

CO2-reductie Port of Amsterdam 

Het gebruik van waterstof draagt bij aan CO2-reductie. Een recente studie van Kiwa toont aan dat het aansluiten van een deel van de industrie in Port of Amsterdam op waterstof al kan leiden tot een reductie van gemiddeld 396.000 ton CO2 per jaar. Dat is bijna net zoveel CO2 uitstoot als een stad als Wageningen jaarlijks produceert. “Als we in de komende jaren op grotere schaal waterstof produceren, treden schaalvoordelen op en wordt het gebruik steeds goedkoper. Bovendien kan waterstof een belangrijke rol spelen bij de opslag van duurzaam opgewekte elektriciteit. Tijdelijke pieken van wind- en zonne-energie kunnen op een kosteneffectieve manier worden opgeslagen in de vorm van waterstof. De opslag van energie in de vorm van waterstof is duizend keer goedkoper dan in de vorm van batterijen”, benadrukt Hesselink. “De technologie is er klaar voor om waterstof als één van de oplossingen van de energietransitie in te zetten. Het komt er nu op aan zo veel mogelijk installateurs en monteurs op te leiden en aan de slag te gaan met waterstoftoepassingen. Met ons Hydrogen Experience Centre zetten we daarvoor een belangrijke stap.”